લોગવિચાર :
સરકારે તાવ, શરદી, એલર્જી અને પીડા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી 156 સામાન્ય દવાઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આમાંની ઘણી દવાઓ એન્ટીબેક્ટેરિયલ છે અને તેને ફિક્સ ડોઝ કોમ્બિનેશન (FDC) દવાઓ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. સરકારે કહ્યું કે આ દવાઓ મનુષ્યો માટે ખતરો બની શકે છે.
FDC દવાઓમાં નિશ્ચિત ગુણોત્તરમાં મિશ્રિત બે અથવા વધુ દવા ઘટકો હોય છે. આને સામાન્ય રીતે ‘કોકટેલ દવાઓ’ પણ કહેવામાં આવે છે. કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલય દ્વારા 12 ઓગસ્ટે જારી કરવામાં આવેલા નોટિફિકેશનમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે, Aceclofenac 50 mg + Paracetamol 125 mg ગોળીઓ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
માથાનો દુખાવો અથવા નાના દુખાવામાં રાહત આપવા માટે આ એક લોકપ્રિય દવાઓ છે, જે અગ્રણી ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. આ યાદીમાં એસિડ + પેરાસીટામોલ ઇન્જેક્શન, Cetirizine HCl + Paracetamol + Phenylephrine HCl, Levocetirizine + Phenylephrine HCl + Paracetamol, Paracetamol + Chlorpheniramine Maleate + Phenyl Propanolamine અને Camylofin Dihydrochloride 25 mg + પેરસિટામોલ 300 mg નો સમાવેશ થાય છે.
કેન્દ્રએ પેરાસિટામોલ, ટ્રામાડોલ, ટૌરીન અને કેફીનના મિશ્રણ પર પણ પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ટ્રામાડોલ એ પીડા રાહત આપતી દવા છે. સૂચના અનુસાર, આરોગ્ય મંત્રાલયે શોધી કાઢ્યું છે કે FDC દવાઓનો ઉપયોગ માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમ ઊભું કરી શકે છે. જ્યારે ત્યાં સુરક્ષિત વિકલ્પો ઉપલબ્ધ છે. 0
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, નિષ્ણાત સમિતિ અને ડ્રગ ટેકનિકલ સલાહકાર બોર્ડે આ દવાઓને અસુરક્ષિત ગણીને પ્રતિબંધની ભલામણ કરી હતી. ગયા વર્ષે જૂનમાં પણ 14 FDC પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો.
સરકારે 2016માં આ દવાઓ પર પ્રતિબંધની જાહેરાત કરી હતી, જેને કેટલીક ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓએ કોર્ટમાં પડકારી હતી. જૂન 2023માં 14 FDC પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. તાજેતરમાં પ્રતિબંધિત કરાયેલા ઘણા એફડીસીમાં અગાઉ પણ પ્રતિબંધિત એફડીસીનો સમાવેશ થાય છે.