લોગવિચાર :
ભારતમાં લગભગ ૯૩ ટકા લોકો ઈચ્છે છે કે જાહેર સ્થળો સંપૂર્ણપણે ધૂમ્રપાન મુક્ત હોય. તે જ સમયે, ૯૭ ટકા લોકોએ રેલવે સ્ટેશનોની જેમ એરપોર્ટને સંપૂર્ણપણે ધૂમ્રપાન મુક્ત જાહેર કરવાની હિમાયત કરી છે. ટોબેકો ફ્રી ઈન્ડિયા નામની પહેલ હેઠળ હાથ ધરાયેલા સર્વેમાં આ વાત સામે આવી છે. સર્વે દર્શાવે છે કે ભારતીયો સેકન્ડ હેન્ડ સ્મોકની ખતરનાક અસરો વિશે ચિંતિત અને જાગૃત છે. આ સર્વે ૨ ઓક્ટોબરથી ૧૯ ઓક્ટોબર સુધી દેશના ધૂમ્રપાન-મુક્ત નિયમોની ૧૫જ્રાક વર્ષગાંઠ પર કરવામાં આવ્યો હતો. આ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર કરવામાં આવ્યું હતું.
હિન્દી અને અંગ્રેજી બંને ભાષાઓમાં કરવામાં આવેલા આ સર્વેમાં ૬૫,૨૭૨ લોકોને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા. જેમાં ધુમાડા મુક્ત જાહેર સ્થળો અને સેકન્ડ હેન્ડ સ્મોકને લગતા આરોગ્યના જોખમો અંગે છ પ્રશ્નો પૂછવામાં આવ્યા હતા. સર્વેક્ષણના પ્રતિભાવોએ મહિલાઓ, બાળકો અને અન્ય સંવેદનશીલ જૂથોને રેસ્ટોરાં, હોટલ અને એરપોર્ટ જેવા જાહેર સ્થળોએ ઝેરી તમાકુના ધુમાડાના સંપર્કમાં આવવાથી બચાવવા માટેના કડક પગલાંને જબરજસ્ત સમર્થન આપ્યું હતું. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ દર વર્ષે લગભગ ૧૩ લાખ ભારતીયો તમાકુથી સંબંધિત રોગોથી મૃત્યુ પામે છે.
આ સર્વે એવા નિર્ણાયક સમયે આવ્યો છે જયારે આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયે ધૂમ્રપાન કરતા વિસ્તારોને સંપૂર્ણપણે દૂર કરવા માટે સિગારેટ અને અન્ય તમાકુ ઉત્પાદનો અધિનિયમ (COTPA) ૨૦૦૩માં સુધારો કરવાની દરખાસ્ત કરી છે. તે જાહેર સ્થળોએ ધૂમ્રપાન પર પ્રતિબંધ મૂકે છે. સર્વેના પરિણામો દર્શાવે છે કે જનતાએ મંત્રાલયના આ પગલાને જોરદાર સમર્થન આપ્યું છે. આ પ્રયાસો મંત્રાલય દ્વારા ચાલી રહેલા રાષ્ટ્રવ્યાપી તમાકુ મુક્ત યુવા અભિયાન ૨.૦ને અનુરૂપ છે.
ઓલ ઈન્ડિયા ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેડિકલ સાયન્સ (AIIMS) ના સંધિવા વિભાગના વડા ડો. ઉમા કુમારના જણાવ્યા અનુસાર, COTPA ૨૦૦૩ જાહેર સ્થળોએ ધૂમ્રપાન પર પ્રતિબંધ મૂકે છે, પરંતુ તે હજી પણ એરપોર્ટ, ૩૦ કે તેથી વધુ રૂમ ધરાવતી હોટેલ અને ક્ષમતા ધરાવતી હોટેલોને લાગુ પડે છે. ૩૦ થી વધુ લોકો રેસ્ટોરાંમાં ધૂમ્રપાન માટે નિયુક્ત વિસ્તારોને મંજૂરી આપે છે. આ સ્થિતિ જાહેર આરોગ્ય માટે એક મોટો ખતરો છે, કારણ કે ધૂમ્રપાન ન કરનારાઓ હાનિકારક ઝેરના સંપર્કમાં આવી શકે છે અને બીમાર પડી શકે છે.